Dr.Majid Dastani PT, Bcs,Msc, DPT

ناگهان درد شدیدی در ناحیه کمر و ستون فقرات به سراغتان می‌آید، بخصوص وقتی صبح‌ها از خواب بیدار می‌شوید یا کار سنگینی انجام می‌دهید، کمرتان بشدت درد می‌گیرد. با کمی استراحت، این کمردرد آزاردهنده تخفیف می‌یابد، اما بسرعت با نشستن یا کار کردن دوباره به سراغتان می‌آید.این ها نشانه‌هایی آشنا برای تمام کسانی است که بیماری دیسک کمر را تجربه کرده‌اند.

 

درمان درد دیسک کمر

 

درمان محافظه کارانه برای درد دیسک کمر عموما شامل اجتناب از موقعیت های دردناک، پیروی از تمرینات از پیش برنامه ریزی شده و داروهای ضددرد برای کاهش شدت بیماری دیسک کمر بوده و حدودا از هر 10 نفر که این موارد را رعایت می کنند 9 نفر بهبود پیدا می کنند.

 

درمان های خانگی

 

استفاده از داروهای مسکن در دسترس همچون پروفن در کاهش درد دیسک کمر موثر است.استفاده از پک های سرد و گرم و همچنین اجتناب از استراحت بیش از حد در رختخواب به بهبود درد دیسک کمر کمک نموده و جزء درمان های خانگی درد دیسک کمر محسوب می شود.در طول دوره درمان درد دیسک کمر از فعالیت هایی که درد دیسک کمر شما را بدتر می نماید، اجتناب کنید

 

فیزیوتراپی

 

پزشک ممکن است به شما درمان زیر را نیز برای کاهش درد دیسک کمر توصیه نماید:

 

سرد و گرم کردن و درمان درد دیسک کمر

 

کشش و درمان درد دیسک کمر

 

اولتراسوند و درمان درد دیسک کمر

 

استفاده کوتاه مدت از حمایت کننده ها برای کمر و درمان درد دیسک کمر

 

 جراحی دیسک کمر

 

تعداد کمی از افرادیکه دیسک کمردارند، برای درمان دیسک کمر نیاز به جراحی دارند. پزشک شما در صورت شکست درمان های محافظه کارانه (عدم هیچگونه بهبود درد دیسک کمر پس از شش هفته) برای شما درمان جراحی دیسک کمر پیشنهاد نماید. همچنین در شرایط زیر نیز درمان جراحی دیسک کمر پیشنهاد می گردد:

 

دیسک کمر و بی حسی و یا ضعف

 

دیسک کمر و مشکل در ایستادن و یا راه رفتن

 

دیسک کمر و از دست دادن کنترل مثانه و روده

 

                                 

دیسک کمر زمانی اتفاق می‌افتد که یک قطعه از غضروف جدا کننده مهره‌ها در ستون فقرات به سمت ریشه عصب یا نخاع بیرون بزند. این حالت بسیار دردناک است و آغاز درد ممکن است ناگهانی یا تدریجی باشد.

 

علائم دیسک کمر

 

·         کمردرد

 

·         درد در باسن که سمت ران یا هر دو ساق پا تیر می‌کشد.

 

·         دردی که در ضمن فعالیت بدتر و با استراحت بهتر می‌شود.

 

·         دردی که با سرفه،عطسه،نشستن،رانندگی‌کردن، یا به جلو خم‌شدن بدتر می‌شود.

 

علل و عوامل دیسک کمر

 

هرچند یک ضربه خارجی شدید می تواند باعث آسیب دیدگی دیسک کمر شود اما مشکلات مربوط به دیسک کمر اغلب درنتیجه فرآیند افزایش سن می باشد، هرچه سن بالاتر می رود این دیسک ها آب درون خود را از دست داده و خشک تر شده و در برابر شکستگی آسیب پذیر می شود.همچنین فعالیت های متعادل روزانه همچون اشتباه بلندکردن اجسام سنگین، کشیدگی بیش از حد بدن هنگام ورزش و یا افتادن و لیز خوردن روی یخ می تواند باعث ایجاد دیسک کمر شودبعضی از اوقات دیسک افراد بدون هیچ دلیل خاصی دچار ورم، پارگی و یا خوردگی می شود

 

دیسک کمر یا سیاتیک

 

سیاتیک مرحله حاد بیماری دیسک کمر است و در صورتی که الیاف بین بافت دیسک ها پاره شود، ماده ژلاتینی بین آن از اطراف بیرون زده و فرد را دچار درد سیاتیک می کنند.اگر درد در مسیر عصب سیایتک یعنی پشت ساق پا لگن و یا خود مچ پا، انگشتان و کف پا باشد مشکل سیاتیک مطرح است و اما اگر کمردرد بدون ضعف عضلانی باشد سیاتیک کمر است. در این حال احتمالا مشکل در دیسک کمر است.

 

                                 

واژه فتق دیسک کمر (herniated disk) برای اشاره به مشکلی استفاده می شود که در آن بالشتک لاستیکی (دیسک) که بین استخوان های ستون فقرات قرار دارد، دچار مشکل می شود.فقط فردیکه آسیب دیدگی دیسک کمر دارد و این مشکل را تجربه کرده، می تواند عذاب و درد  بیماری دیسک کمر را توصیف نماید.  درد دیسک کمر عذاب آور بوده و هر حرکتی درد دیسک کمر را شدید تر می کند.  درد دیسک کمر یک علامت هشداردهنده است که میبایست به آن توجه نمایید، در صورت انجام اقدامات لازم، این ناراحتی و درد دیسک کمر عموما متوقف شده و مشکل دیسک کمر حل می شود.

 

علائم و نشانه‌ها

 

ممکن است حتی بدون آنکه  متوجه باشید  مبتلا به فتق دیسک کمر باشید. گاهی در عکس برداری از ستون فقرات افرادی که هیچ نشانه ای از مشکلات دیسک نداشته باشند فتق دیسک کمر یا دیسک کمر در آن ها  تشخیص داده می شود. اما در بعضی از موارد هم فتق دیسک کمر با درد و نشانه هایی همراه است.

 

علائم شایع دیسک کمر شامل موارد زیر می باشد:

 

 درد تیز و منتشر شونده و مداوم که گاهی اوقات با بی حسی و لرزش همراه است که از پایین کمر شروع شده و به سمت پایین پاها پیش می رود.

 

 درد ، ضعف و بی حسی درکمر ، پا، گردن، شانه، قفسه سینه و بازو

 

 درد پایین کمر یا پا که با نشستن، سرفه و عطسه وخیم تر می شود

 

لیزر درمانی دیسک کمر

 

لیزر درمانی سرد که به آن لیزر درمانی با لیزر کم توان هم گفته می شود از درمان های غیرتهاجمی کمر درد است که استفاده از نور متمرکز برای کمک به تحریک بافت سلول را شامل می شود. در درمان دیسک کمر با لیزر  نور توسط دستگاهی خاص که بر روی طول موج خاصی برای استفاده های درمانی تنظیم شده است کنترل می شود. از کشف این فناوری تنها چند دهه می گذرد و همین آن را در مقایسه با ماساژ و دیگر گزینه های متداول کنترل درد به یک گزینه نسبتا جدید در درمان کمر درد از جمله درمان کمر درد با لیزر تبدیل می کند.

 

                                 

یکی از رایج ترین علل کمر درد و همچنین درد پاها فتق دیسک کمر می باشد.بین 60% تا 80% مردم کمر درد را  در دوره ای از زندگیشان تجربه می کنند.درصد بالایی از مردم کمر درد و پا دردی را که بوسیله فتق دیسک کمر بوجود می آید را دارند.اگرچه فتق دیسک کمر بعضی اوقات می تواند خیلی دردناک باشد اما بیشتر مردم احساس خیلی بهتری با درمان  غیر جراحی دیسک کمر بعد از چند هفته یا چند ماه خواهند داشت.

 

تشخیص دیسک کمر

 

برای تشخیص  دیسک کمر، پزشک ابتدا سابقه بیماری شما را بررسی کرده و چندین تست فیزیکی از جمله تست های زیر را انجام می دهد:

 

·         تست بالا بردن عمودی پا

 

·         شما دراز می کشید و پزشک پایی را که درد دارد بالا می برد.

 

·         تست بالا بردن پای مخالف

 

·         شما دراز کشیده و پزشک پایی را که درد ندارد بلند می کند.

 

·         آزمایش عصبی

 

اگر تست های بالا با درد پا یا کمر همراه باشد ، این آزمایش انجام می گیرد که نتیجه مثبت آن نشانه وجود دیسک کمر است.آزمایش کامل شامل تست رفلکس، قدرت عضله، توانایی راه رفتن و وجود بی حسی است. همچنین ممکن است پزشک وجود بی حسی در ناحیه مقعد را نیز بررسی کند زیرا که این قسمت هم ممکن است تحت تاثیر فتق دیسک کمر قرار گیرد.

آزمایشات دیگر در تشخیص دیسک کمر

 

در اغلب موارد تست های فیزیکی ای که در بالا توضیح داده شد برای تشخیص دیسک کمر کافی است. اگر پزشک تردید داشته باشد یا بخواهد عصبی را که تحت فشار است شناسایی کند یا بعد از 4 هفته درمان هیچ بهبودی مشاهده نشود ممکن است از تست های تشخیصی دیسک کمر زیر هم استفاده شود:

 

تشخیص دیسک کم با اسکن MRI

 

در این روش از میدان مغناطیسی برای گرفتن عکس از بدن استفاده می شود. با کمک این تست می توان به طور قطعی محل فتق  دیسک کمر را شناسایی کرد و عصب تحت فشار را یافت.

 

·         تشخیص دیسک کمر با سی تی اسکن

 

بوسیله اشعه ایکس ، عکسی از مقطع ستون فقرات و اجزای اطراف آن  برای تشخیص دیسک کمرتهیه می شود.

 

·         تشخیص دیسک کمر با میلوگرام

 

رنگی درون مایع نخاعی تزریق شده و سپس اشعه ایکس به آن تابانده می شود. این آزمایش می تواند نشان دهنده فشار بر روی نخاع یا عصب بر اثر فتق دیسک کمر یا دلایل دیگر باشد.